En leidt ons niet in bekoring

Een belangrijke reden waarom je zou moeten overwegen sociale media in het onderwijs in te zetten, is dat deze applicaties actief leren kunnen helpen faciliteren. Toepassingen als blogs, wiki's en YouTube stellen lerenden in staat zelf teksten en beelden te produceren, te publiceren en daarover te converseren.

Bovendien voelen gebruikers zich meer eigenaar over applicaties die zij zelf kunnen kiezen. Lerenden zijn vaak meer gemotiveerd om sociale media te gebruiken dan bijvoorbeeld een elektronische leeromgeving van de school.

Toch is het ene sociale medium meer geschikt voor leren dan het andere. Ik zou in het voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs bijvoorbeeld niet zo gauw Facebook inzetten. Ik heb daar drie redenen voor.

1. Veel jongeren beschouwen Facebook (terecht) als een virtuele ontmoetingsplaats om informele contacten te onderhouden met vrienden. Facebook hoort bij de persoonlijke levenssfeer, de school niet. Het kan erg verwarrend werken als omgevingen voor informele sociale netwerken opeens worden ingezet voor formele onderwijsopdrachten. Als je dat toch doet, is het wellicht aan te raden lerenden te vragen een apart school-Facebook account aan te maken. Dat adviseren we docenten immers ook.
2. Facebook valt normaliter onder Amerikaanse jurisdictie. Als je onderwijsdata op servers van Facebook opslaat, dan moet je duidelijke afspraken maken over wat met die data mag gebeuren. Dat is een behoorlijk gedoe. 
3. Veel jongeren moeten leren wanneer zij wel en wanneer zij geen sociale media moeten gebruiken. Je leer- en werkprestaties leiden er onder als je te intensief bezig bent met sociale netwerken als Facebook. Dit was onlangs nog uitgebreid in het nieuws, naar aanleiding van het meest recente boek van Justine Pardoen.
   De meeste mensen zijn namelijk niet in staat meerdere taken tegelijkertijd uit te voeren. De kwaliteit van het werk leidt er onder als je te veel op Facebook zit. Zelfs al is het onderwijs nog zo interessant en betekenisvol, tegen de verleiding van statusupdates van en conversaties met vrienden is niets bestand. Het risico op afleiding is mega-groot als je in die zelfde omgeving leert.  

Je kunt dus wellicht didactische redenen hebben om Facebook binnen het onderwijs te gebruiken, vanuit een pedagogische optiek zijn hier de nodige kanttekeningen bij te plaatsen.

Wilfred Rubens
http://www.wilfredrubens.com